علت و درمان درد گوش چیست

۷ عامل اصلی گوش درد و تیرکشیدن گوش

درد گوش ناشی از جرم گوش

وجود جرم یا واکس(ترشحات کانال گوش) در کانال گوش به دلیل خاصیت اسیدی از بروز عفونت‌های گوش خارجی جلوگیری می‌کند.

اما گاهی به دلیل دستکاری کردن کانال گوش از طریق استفاده از گوش پاک کن یا تولید بیش از حد جرم گوش به دلیل تعریق زیاد و همچنین به دلیل باریک بودن کانال گوش بخصوص در افراد مسن جرم گوش در کانال گوش جمع و سبب مسدود شدن آن می‌شود که به آن ایمپکت سرومن یا Impact Cerumen گفته می‌شود.

در این حالت به دلیل فشار ناشی از جرم در کانال گوش سبب بروز درد یا تیرکشیدن گوش می‌شود. همچنین اکثر افراد با جرم گوش بعد از حمام از درد گوش شکایت می‌کنند.

توجه داشته باشید جرم گوش همانند اسفنج آب را به خود جذب می‌کند و سبب فشار بر کانال گوش و شروع درد گوش می‌شود.

توجه: از گوش پاک کن‌های پنبه‌ای یا‌اشیاء دیگر برای خارج کردن جرم و ترشحات گوش استفاده نکنید زیرا اینکار سبب می‌شود تنها مقداری از جرم گوش خارج و مابقی به عمق بیشتری از کانال وارد شود.

در نتیجه با تکرار این کار جرم در کانال گوش جمع و سبب مسدود شدن گوش می‌شود. می‌توانید گوش‌های نهفته خفیف را در خانه با قطره‌های گوش بدون نسخه درمان کنید که موم را نرم می‌کنند تا به طور طبیعی تخلیه شود.

اگر موم سفت شده است به پزشک مراجعه کنید. او می‌تواند موم را بدون آسیب رساندن به پرده گوش خارج کند. در مورد جرم گوش بیشتر بدانید.

درمان درد گوش ناشی از جرم یا واکس گوش

با شروع گوش درد مراجعه به پزشک گوش حلق بینی یا متخصص شنوایی‌شناس برای بررسی وجود جرم در کانال گوش با اتوسکوپی لازم می‌باشد. در صورت وجود جرم گوش بخصوص جرم‌های سفت شده ابتدا باید برای ۲ تا ۳ روز از از قطره گلیسیرین فنیکه جهت نرم شدن جرم استفاده شود و سپس برای انجام ساکشن گوش به متخصص گوش حلق بینی مراجعه شود.

برای استفاده از قطره گلسیرین فنیکه فرد باید روزی ۳ بار و هر بار ۲ تا ۳ قطره در داخل کانال گوش بریزد و چند دقیقه در همان حالت بماند. دقت داشته باشید وجود جرم گوش و بسته شدن کانال می‌تواند سبب بروز کم شنوایی، درد گوش، سرگیجه و وزوز گوش شود.

درد گوش ناشی ازتغییرات فشار هوا و گرفتگی گوش

در حالت طبیعی باز و بسته شدن شیپور استاش در گوش میانی سبب متعادل کردن فشار گوش میانی و فشار بیرون می‌باشد. به زبان ساده‌تر عملکرد شیپوراستاش فشار در دوطرف پرده گوش را یکسان می‌کند.

اما گاهی به دلیل تغییرات سریع فشار مانند حضور در هواپیما، آسانسور یا ارتفاع بالا و حتی گاهی غواصی در عمق زیاد تعادل فشار هوا در دو طرف پرده گوش از بین می‌رود که ممکن است سبب گوش درد، حالت گرفتگی و کیپی و مشکل در شنیدن شود.

درمان گوش درد ناشی از تغییرات فشار هوا و گرفتگی گوش

• جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات سفت می‌تواند سبب باز و بسته شدن شیپوراستاش شود
• خمیازه کشیدن یا آب دهان قورت دادن
• هنگام فرود هواپیما بیدار بمانید
• انجام مانور والسالوا (به این صورت که ابتدا نفس عمیق بکشید، بینی خود را با دست کاملاً ببندید و سپس به آرامی سعی کنید هوا را از گوش خود خارج کنید)
• هنگامی که سرماخوردگی، عفونت سینوسی یا علائم آلرژی دارید از سفر هوایی و غواصی خودداری کنید.
• در موارد مزمن استفاده از قطره‌های بینی برای کمک به باز شدن شیپوراستاش و عملکرد نرمال آن مفید است.

دردگوش ناشی از عفونت‌های گوش میانی

یکی از مهمترین عامل‌های شروع عفونت یا اوتیت گوش میانی اختلال در عملکرد لوله استاش می‌باشد. لوله استاش وظیفه حفظ تعادل بین گوش میانی و حلق را دارد.

گاهی به دلیل وجود آلرژی، لوزه سوم(بخصوص در کودکان)، سرماخوردگی یا عفونت‌های سینوسی لوله استاش عملکرد طبیعی و نرمال خود را از دست می‌دهد که در نتیجه سبب فشار منفی یا حالت مکش در گوش میانی می‌شود.

با ادامه و عدم رفع فشار منفی به مرور زمینه برای شروع اوتیت و عفونت گوش میانی مهیا می‌شود. یکی از شایع‌ترین علت گوش درد می‌تواند به دلیل وجود فشار منفی در گوش میانی سبب کشیدن پرده گوش به سمت داخل و شروع دردگوش می‌شود.

همچنین شروع اوتیت میانی و جمع شدن مایع در فضای گوش میانی به دلیل فشار بر روی پرده گوش نیز سبب دردگوش می‌شود.

توجه: عفونت یا‌اتیت گوش میانی می‌تواند سبب بروز کم شنوایی، عدم تعادل و حتی وزوز گوش شود.

درمان گوش درد ناشی از عفونت‌های گوش میانی

مراجعه به کلینیک‌های شنوایی سنجی و انجام تست‌های شنوایی نظیر ادیومتری، تمپانومتری، رفلکس اکوستیک و تست حلزون(OAE) برای تشخیص عفونت‌های گوش میانی ضروری است.

بعد از انجام تست‌های شنوایی و تأیید عفونت گوش میانی مراجعه به متخصص گوش حلق بینی برای تجویز دارو و آنتی بیوتیک ضروری می‌باشد. مرحله اول برای درمان عفونت گوش میانی استفاده از انتی بیوتیک در صورت عفونت‌های باکتریایی، انتی هیستأمین و قطره‌های بینی برای کمک به عملکرد نرمال شیپوراستاش است.

در صورت عدم درمان عفونت گوش میانی با دارو انجام جراحی برای برداشتن لوزه سوم یا قراردادن لوله تهویه و VT بر روی پرده گوش لازم است. لوزه سوم در حلق و در کنار شیپوراستاش قرار دارد.

تورم و التهاب لوزه‌های سوم سبب بسته شدن و اختلال در عملکرد شیپوراستاش و شروع فشار منفی در گوش میانی می‌شود. جراحی لوزه سوم سبب عملکرد نرمال شیپوراستاش و متعادل کردن فشار در گوش میانی می‌شود.

استفاده از لوله تهویه یا VT بر روی پرده گوش سبب خروج مایع از گوش میانی و از بین رفتن درد گوش می‌شود. همچنین لوله VT سبب تهویه مناسب گوش میانی و جلوگیری از عود و شروع مجدد عفونت گوش میانی می‌شود. دقت داشته باشید ورود آب به گوش میانی بخصوص در هنگام استحمام سبب شروع مجدد عفونت گوش می‌شود.

درد گوش ناشی از عفونت گوش خارجی (گوش شناگر)

اگر هنگام کشیدن لاله گوش یا فشار دادن بر روی لبه کوچکی که آن را می‌بندد دچار دردگوش می‌شوید به احتمال بسیار زیاد دچار عفونت گوش خارجی شده‌اید. عفونت گوش خارجی به عنوان گوش شناگر نیز شناخته می‌شود.

همانطور که در بخش بالا بیان کردیم وجود جرم یا واکس گوش به میزان طبیعی برای اسیدی بودن کانال و جلوگیری از رشد میکروب و باکتری‌ها لازم و ضروری است. در اکثر موارد شنا کردن در آب یا استفاده از آب آلوده سبب از بین رفتن محیط اسیدی کانال گوش و محیط مناسب برای رشد میکروب و باکتری‌ها می‌شود که این نوع از عفونت به عفونت گوش خارجی شناخته می‌شود.

یکی از شایع‌ترین علائم عفونت گوش خارجی دردگوش به هنگام دست زدن به لاله یا کانال گوش می‌باشد. علاوه بر گوش درد ممکن است علائمی نظیر قرمزی لاله یا کانال گوش، متورم شدن، خارش شدید کانال گوش و خروج چرک از گوش دیده شود.

درمان دردگوش ناشی از عفونت گوش خارجی

در صورت بروز عفونت گوش خارجی مراجعه به متخصص گوش حلق بینی و استفاده از قطره‌های آنتی بیوتیک لازم است. همچنین عفونت گوش خارجی مسری نیست و برای جلوگیری از آن بهتر است در استخر‌های عمومی گوش‌های خود را در حین و بعد از شنا خشک نگه دارید.

درد گوش ناشی از دندان درد

گاهی دردگوش ناشی از درگیری و مشکل در بخش دیگری است و مربوط به گوش نمی‌باشد. به این نوع از دردگوش، درد راجعه گفته می‌شود. به زبان ساده‌تر نوع دردی که در یک ناحیه شروع می‌شود اما در ناحیه دیگری احساس می‌شود درد راجعه می‌گویند.

یکی از شایع‌ترین عامل‌های درد راجعه، آبسه و درد دندان می‌باشد. در واقع علت این امر نزدیکی اعصاب صورت و گردن به سیستم‌های عصبی گوش است. همچنین علاوه بر دندان درد گاهی گوش درد ممکن است ناشی از گلودرد، عفونت و التهاب لوزه نیز باشد.

درمان درد گوش ناشی از دندان درد

برای درمان گوش درد ناشی از درد دندان مراجعه به متخصص دندان پزشک و استفاده همزمان از آنتی بیوتیک(آموکسی سیلین) پیشنهاد می‌شود. همچنین بیمار می‌تواند با ضربه زدن روی دندان یا لثه‌ها تشخیص دهد که آیا درد گوش ناشی از خرابی دندان و لثه است یا خیر.

درد گوشی ناشی از مفصل گیجگاهی فکی(TMJ)

مفصل گیجگاهی فکی یا مفصل TMJ محل اتصال فک بالا و پایین می‌باشد که مستقیماً زیر گوش قرار می‌گیرد. گاهی ممکن است در اثر دندان قروچه مفصل TMJ دچار ساییدگی شود. در این حالت به هنگام باز و بسته شدن دهان، جویدن غدا، صحبت کردن، خمیازه کشیدن یا فشار بر روی مفصل گیجگاهی دردگوش شروع می‌شود.

درمان درد گوشی ناشی از مفصل گیجگاهی فکی(TMJ)

در صورتی که در هنگام جویدن، صحبت کردن یا فشار بر روی مفصل گیجگاهی دچار درد در ناحیه TMJ یا درد گوش ایجاد شد مراجعه به دندان پزشک برای تهیه محافظ یا گارد دندان لازم است. محافظ دندان در هنگام شب از دندان قروچه و فشار بر روی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.

همچنین علاوه بر گارد و محافظ دندان استفاده از کمپرسور‌های آب گرم، خوردن غذا‌های نرم و استفاده از مسکن برای تکسین درد پیشنهاد می‌شود.

سایر علل درد گوش

برخی از علل گوش درد می تواند جدی باشد و نشانه ای از تومورها یا عفونت هایی نظیر زونا باشند. توجه داشته باشید در صورت بروز علایم زیر بهتر است برای درمان و پیگیری فورا به متخصص مراجعه فرمایید:

شروع دردگوش شدید و ناگهانی که در عرض چند روز پس از درمان های خانگی از بین نمی‌رود یا همراه با تب بالا یا گلودرد همراه است.

کلینیک شنوایی، سمعک و وزوز فراشنوا

ارزیابی شنوایی بزرگسالان، کودکان و نوزادان(تست OAE و تست ای بی ار)، مشاوره و تجویز انواع مدل های سمعک، مشاوره، ارزیابی و درمان وزوز گوش با جدیدترین روش های روزدنیا، انجام مانورهای درمانی سرگیجه، تعمیر انواع مدل های سمعک داخل گوشی و پشت گوشی، ساخت قالب های ضدآب و ضدصوت و ... در مرکز شنوایی فراشنوا انجام می شود.

برای اطلاعات بیشتر و مشاوره با شماره های مرکز درمانی فراشنوا تماس حاصل فرمایید:

02188949368

02188958823

09105241071

برای مشاهده تجربیات سایر بیماران از درمان وزوز و تجویز سمعک ما را در اینستاگرام فراشنوا دنبال کنید:

www.instagram.com/samak_farashenava